Stel, je wilt groeien of je hebt een droom om je eigen bedrijf te starten maar je mist kapitaal om dit te bewerkstelligen. Hoe pak je dat dan aan? Een financieel plan (onderdeel van het ondernemingsplan) kan je daarbij helpen.
Financieel plan, onderdeel van een ondernemingsplan
Een ondernemingsplan is een belangrijke leidraad voor jou als ondernemer. Niet alleen wanneer je start met ondernemen, maar vooral ook om de voortgang van realisatie van je doelen te bewaken en bij te sturen wanneer nodig. Een belangrijk onderdeel van het ondernemingsplan is het financieel plan. Maar…wat is een financieel plan en wat moet er eigenlijk in staan? Geen nood…wij gaan je helpen met het maken van een financieel plan! Belangrijk is om ook op dat onderdeel een goede eerste indruk te maken.
Een tijd geleden hebben we een reeks blogs gepubliceerd waarin wij alles over het ondernemingsplan, oftewel bedrijfsplan, hebben uitgelegd. In het eerste artikel gaven wij een algemene uitleg, in het 2e artikel behandelden wij de onderdelen Organisatie en Cijfers en in het laatste deel gingen wij verder in op het opstellen van een ondernemingsplan.
Wat is een financieel plan?
Zoals gezegd is het financieel plan een onderdeel van je ondernemingsplan. Je kunt het zien als een middel om te bepalen of jouw plannen financieel haalbaar zijn. Het is eigenlijk de cijfermatige weergave van je bedrijfsidee. Het geeft inzicht in de winstmogelijkheden, maar ook in de risico’s van je bedrijf. Met name als je externe financiering zoekt, is het financieel plan één van de belangrijke onderdelen om potentiële financiers te overtuigen. Het is cruciaal om dit goed te onderbouwen, want uit onderzoek blijkt dat veel ondernemers te maken krijgen met een afwijzing van hun aanvraag.
Door het maken van een financieel plan, weet je precies wat je aan financiering nodig hebt. Het vergroot de kans op het krijgen van een financiering enorm. Ook als je geen externe financiering zoekt, is het, net zoals het hele ondernemingsplan, een belangrijke leidraad voor jezelf.
Een financieel plan maken
Oké, we weten nu wat een financieel plan is. Voor we starten met het opstellen van een financieel plan, moeten we weten waar dit plan uit bestaat. Als voorbereiding, stel je jezelf deze vragen:
- Wat heb ik allemaal nodig om een goede start te maken met mijn bedrijf?
- Wat is de verwachte winst in de komende jaren?
- Hoe kom ik aan de juiste financiering en is dit te bekostigen?
- Wat zijn mijn omzetverwachtingen en wat verwacht ik van mijn inkopen en andere kosten?
- Als ik mijn verwachte inkomsten en uitgaven op een rijtje zet, ziet dat er dan positief uit?
- Is het financieel haalbaar?
In een financieel plan, staan in ieder geval onderstaande onderdelen:
- Investeringsbegroting
- Financieringsbegroting
- Exploitatiebegroting
- Liquiditeitsbegroting
- Begroting privé-uitgaven.
Hieronder vertellen we wat meer over enkele onderdelen:
1. Investeringsbegroting
De investeringsbegroting, oftewel het investeringsplan, geeft inzicht in wat je minimaal nodig hebt aan geld om te kunnen starten of om je (nieuwe) plannen te bewerkstelligen. Je betrekt hier zowel de vaste activa als de vlottende activa in. Vaste activa zijn bedrijfsmiddelen die langer dan een jaar in de onderneming zullen blijven, zoals computers, machines, inventaris, etc. Vlottende activa zijn bedrijfsmiddelen die korter dan een jaar in een onderneming blijven, zoals voorraden of liquide middelen (het contante geld in kas of op de bankrekening waar je direct betalingen mee kunt doen). Met name dit laatste onderdeel wordt vaak over het hoofd gezien, waarmee je het risico loopt dat je na opstart of investering in vaste activa al snel een tekort aan geld hebt.
2. Financieringsbegroting
Hier ga je uiteenzetten hoe je de investering uit het investeringsplan wilt gaan financieren. Hoeveel eigen vermogen (lees: eigen geld/middelen) breng je in? Leg dit dan naast de resultaten uit de investeringsbegroting en je kunt zien voor welk bedrag je nog externe financiering nodig hebt. Dit geeft je ook houvast in hoeverre je straks inkomsten moet reserveren voor aflossing en rente. Het is belangrijk om hierin inzicht te hebben, zodat je ook op de lange termijn aan deze verplichtingen kunt voldoen.
3. Exploitatiebegroting
In de exploitatiebegroting ga je een overzicht maken van je verwachte omzet en de kosten. Je noteert dus wat je verwacht te verdienen en trekt daar de ingeschatte kosten vanaf. Denk daarbij niet alleen aan de inkoopkosten, maar ook aan zaken als personeelskosten, managementfee of verzekeringen. Verminder het bedrag ook met belastingen die er nog vanaf gaan en je houdt onder de streep je netto winst over. In geval van eenmanszaak of V.o.f. dien je van deze winst te leven, oftewel; dit is je ondernemersloon. Zo krijg je overzichtelijk welke omzet je moet behalen om quitte te spelen of winst te maken.
4. Liquiditeitsbegroting
De liquiditeitsbegroting is eigenlijk een soort van voort borduursel van voorgaande exploitatiebegroting. Je noteert het beginsaldo op de eerste dag van het jaar of datum van starten. Vervolgens ga je noteren wat je iedere maand aan inkomsten en uitgaven verwacht. Met name de liquiditeitsbegroting is een dynamisch onderdeel, wat je telkens kunt aanpassen naar daadwerkelijke resultaten. Hieruit kun je opmaken in welke maanden je tekort komt, of juist meer verdient. Door een goed inzicht in je liquiditeit kan je hierop blijven inspelen.
5. Begroting PRIVÉ-UITGAVEN
Als ondernemer wil je uiteraard voldoende omzetten om de onderneming financieel gezond te houden. Maar het is ook belangrijk om privé niet kopje onder te gaan. Een begroting voor privé-uitgaven is daarom ook heel belangrijk. Zo kun je bepalen welk privé-inkomen je minimaal nodig hebt om zowel privé als zakelijk het hoofd boven water te houden.
Vergeet de subsidies niet
Soms kun je aanspraak maken op aantrekkelijke subsidies of andere (fiscale) regelingen. En dit kan ervoor zorgen dat je minder externe financiering nodig hebt, dan je gedacht had. Vergeet dus ook zeker niet grondig onderzoek te (laten) doen naar mogelijke subsidies. En betrek dat ook altijd in je financieel plan.
Waar kijkt een financier met name naar?
Uiteraard kijkt een financier naar jouw ondernemingsplan, waarin je plannen en de onderbouwing daarvan uitgebreid uiteengezet zijn. Maar daarbij letten zij niet alleen op de cijfers en of de sommen kloppen, maar ook hoe goed jij het als ondernemer kunt overbrengen, inschatten en onderbouwen. Is voldoende gekeken naar de markt, en hoe heb je dat aangepakt? Wat zijn de trends, ontwikkelingen of risico’s vanuit de markt? Heb je voldoende inzicht in cijfers? En kun je een financier voldoende zekerheid bieden dat het geld zal worden terugbetaald?
Daarnaast wordt er ook gelet op jou als ondernemer. Straal je vertrouwen uit en ben je voldoende voorbereid? Heb je een relevant netwerk om mee te starten? Heb je al ondernemerservaring of ten minste voldoende ondernemerskwaliteiten in je? En ga zo maar door. Jij als persoon (in de ondernemersrol) bent dus ook een belangrijk onderdeel in de beslissing of je een financiering gegund krijgt of niet.
Kan ik een financieel plan zelf maken?
Net zoals het gehele ondernemingsplan, kun je het financieel plan natuurlijk zo beknopt of uitgebreid maken als je zelf wilt. Uiteraard raden wij altijd aan dit onderdeel serieus aan te pakken en dus zo uitgebreid mogelijk te behandelen. Ons advies is dan ook: schakel een professionele partij in voor hulp. Uiteraard kun je ook zelf een financieel plan maken, maar vergeet niet het belang om dit kritisch te toetsen op haalbaarheid.
Een nieuw bedrijf starten of een bestaand bedrijf overnemen?
Een nieuw bedrijf van de grond opbouwen, dat klinkt natuurlijk top! Toch is de kans op financiering groter wanneer je een bestaand bedrijf overneemt. Zeker als je nog geen ervaring in de branche hebt. Bij een bestaande onderneming zijn er namelijk al cijfers op basis waarvan een financier zijn keuze kan maken.
Eigen vermogen versus vreemd vermogen
Eigen vermogen is een échte pré. Ben je totaal kansloos zonder eigen vermogen? Nee, dat niet, maar het verminderd je kansen aanzienlijk. Een ingebracht eigen vermogen van meer dan 20%, is vaak in ieder geval nodig. Daarnaast is het natuurlijk prettig om over een gedeelte van de financiering achteraf geen kosten te hoeven maken. Bij eigen vermogen kun je denken aan spaargeld, spullen, een achtergestelde lening bij familie of de opbrengst van een crowdundingcampagne.
Overige tips voor het maken van een financieel plan
- Financiers stellen natuurlijk voorwaarden, maar er is vaak onderhandelingsruimte. Onderhandel dus over de voorwaarden bij financiering.
- Kun je een beetje presenteren? Pitch je plan dan! Zo krijgen financiers een beter gevoel bij jou en je plan.
- Je kunt je investeringen onderbouwen door offertes toe te voegen. Per investering kun je gerust meerdere offertes toevoegen.
- Vergeet periodieke betalingen zoals huur, loon, telefoonrekeningen en belastingen niet. Vergeet ook de onvoorziene uitgaven niet!
- Het is een feit dat startende ondernemers in de eerste jaren vaak wisselende inkomsten hebben. Onderbouw hoe je dat beperkt!
- Laat zien waarom jij ervaring in de branche hebt. Heb je dat niet, onderbouw dan goed hoe je dit opvangt.
Hulp bij het maken van een financieel plan
Door onze jarenlange ervaring kunnen wij als geen ander hulp bieden bij het maken van een financieel plan. Samen kunnen we een financieel plan maken waarmee je bij potentiële investeerders een goede eerste indruk maakt, maar ook tijdens je hele ondernemersavontuur een belangrijke houvast blijft. Neem gerust eens contact op voor een vrijblijvende kennismaking. Met onze landelijke dekking is er altijd wel een expert in de buurt. Zoek hier een vestiging bij jou in de buurt.
Over de auteur
drs. ing. Bart Lemmen RAB
Bart Lemmen is zeer ervaren in het samenbrengen van mensen binnen een onderneming. Heb je interesse in wat hij voor jou kan betekenen en wil je een vrijblijvend gesprek? Neem dan contact met hem op via 06-31045337 of mail.