Alle tekenen lijken erop te wijzen dat 2020 een goed jaar wordt voor de MKB-ondernemer om een bedrijf over te nemen. De Nederlandse MKB-overnamemarkt is sterk en de economische indicatoren zijn gunstig. Het groeiend vertrouwen van de ondernemer in zijn bedrijf, in de economie, en ook de lage rentestand maken dat er op dit moment meer naar het kopen van een bedrijf wordt gekeken.
Wanneer het goed gaat met je bedrijf, zijn er meer middelen beschikbaar om te groeien. Eén van de manieren om snel te groeien is door overname van een bedrijf, bijvoorbeeld die van je concurrent.
Een andere reden om een bedrijf te kopen is dat iemand wil gaan ondernemen, maar het niet van begin af aan op wil starten.
In dit artikel lees je tips en advies voor het overnemen van een bedrijf.
Bedrijf starten? 4 redenen waarom een bedrijf kopen slimmer kan zijn
Speel je met de gedachte om een onderneming te starten? Of heb je interesse om een bestaand bedrijf te kopen? Je wilt in ieder geval gaan ondernemen! Maar je twijfelt: een bedrijf vanaf het begin zelf op te bouwen of om een bestaand bedrijf te kopen?
Wat de beste keuze is hangt vooral ook van je eigen ambities, je werkervaringen en karakter af. Voor de start van een bedrijf is een echte pioniersmentaliteit nodig. Bij de overname van een bestaand bedrijf zal het vooral ook gaan over managementkwaliteiten.
Er zijn veel redenen om juist nu in een onderneming te stappen. De markt is gunstig, de rente staat op dit moment laag, banken en alternatieve financiers zijn bereid om (zeker een deel) van de overnamesom te financieren.
In veel gevallen kan het kopen van een bedrijf de betere optie zijn. Onderstaand een paar voordelen;
Bestaande cashflow
In tegenstelling tot het starten van een nieuw bedrijf heeft een bestaand bedrijf de levensvatbaarheid al bewezen. Er is al omzet (en dus zijn er klanten), er zijn al leveranciers en er is al personeel in dienst. Je hebt inzicht in de cashflow. Je betaalt in zekere zin om de “startfase” van een bedrijf waarin je je eigen netwerk van klanten, leveranciers en personeel moet opbouwen, over te slaan.
Betere financierbaarheid
De aanwezigheid van een bestaande cashflow heeft als voordeel dat een financier het risico en de betaalbaarheid van een financiering beter kan inschatten. Natuurlijk moet je altijd de omzetprognoses, eventuele groei van omzet of rendement, goed onderbouwen.
Ervaren werknemers
Waarschijnlijk zijn het de medewerkers die jou als nieuwe eigenaar van de onderneming het een en ander moeten gaan uitleggen over het bedrijf, de werkprocessen en de manier van werken. Dit is in tegenstelling tot het starten van je eigen onderneming. Dan ben je zelf degene die het personeel nog moet vinden, opleiden en de werkprocessen moet inrichten. De afhankelijkheid van jou als ondernemer is in dit geval veel groter. Terwijl bij de overname van een bestaand bedrijf met een ervaren team in het begin minder sturing van jou als nieuwe eigenaar nodig is.
Merknaam
Een bestaand bedrijf heeft een merk opgebouwd, een reputatie, naamsbekendheid en een website. En dit schept vertrouwen. Dit maakt het makkelijker voor jou, als nieuwe ondernemer, om nieuwe klanten te werven, personeel aan te trekken en leveranciers aan je te binden. Kortom, groei wordt makkelijker.
Misschien passen bovenstaand voordelen helemaal bij jou, Dan ga je opzoek naar de ideale overname. Hoe pak je zoiets nu aan?
Hoe vind ik het bedrijf dat ik wil kopen?
Je hebt besloten dat je een bedrijf wil overnemen, maar waar begin je met je zoektocht naar de ideale onderneming die ook nog eens te koop is.
Om te beginnen zijn er verschillende websites die je een overzicht bieden van bedrijven die te koop staan zoals brookz.nl, bedrijventekoop.nl en Franchise+ waar je op kunt kijken.
Maar dit is geen uitputtende lijst. Veelal wil de verkopende partij namelijk niet dat iedereen weet dat zijn onderneming te koop staat.
Een goede overname adviseur heeft zijn connecties om ook achter het “stille verkoop”-aanbod te komen. Ook weet zij/hij bedrijven te benaderen die helemaal niet actief nadenken over een aan- of verkoop, maar met de juiste benadering toch geïnteresseerd zijn.
Lijst bedrijven aanbod bij CM&P
Voor onze relaties zijn wij altijd op zoek naar ondernemingen die te koop staan of die verkocht mogen worden. Een overzicht met bedrijven die te koop staan, of te koop worden gevraagd vind je op onze site
De lijst van bedrijven die te koop staan is beduidend langer, want natuurlijk worden ook bij ons de bedrijven die in de stille verkoop staan niet genoemd op de site.
Dit bedrijf wil ik kopen! Wat nu?
Na lang zoeken heb je een bedrijf gevonden dat je wilt overnemen. Maar wat nu? Wat is de vraagprijs? En wat is de waarde van de onderneming? Wat is het werkkapitaal van de onderneming? Hoe kan ik de koop financieren? Hoe begin ik de onderhandelingen?
Er komen een hoop vragen op je af wanneer je besloten hebt een bedrijf te kopen. Daarom adviseren wij altijd dat je in ieder geval de tijd neemt en goede voorbereidingen treft.
Zorg er bijvoorbeeld altijd voor dat er een gedegen bedrijfswaardebepaling wordt gedaan.
Wat is de waarde van het bedrijf?
De waarde wordt bepaald door het antwoord op de vraag hoeveel de onderneming in de toekomst geld gaat genereren. Resultaten uit het verleden zijn daarbij geen garantie voor de toekomst, maar geven wel een indicatie voor de toekomst. Daarbij vormt de waardebepaling van het bedrijf een basis voor de prijsonderhandelingen.
Het is dan van belang dat een onafhankelijk adviseur je helpt met de waardebepaling van het bedrijf.
Financieren van een bedrijfsovername
Je hebt een bedrijf gevonden. De onderhandelingen lopen vlotjes. Naast eigen geld heb je vaak ook financiering nodig. Om de onderneming aan te kopen, maar ook om de onderneming daarna te exploiteren.
Financiers willen graag weten of jouw onderneming voldoende ruimte heeft om na de overname van een onderneming te groeien én of die groei ook daadwerkelijk gerealiseerd kan worden.
Het maken van een financieel plan is één van de belangrijke onderdelen om potentiële financiers te overtuigen. Het is cruciaal om dit goed te onderbouwen, want uit onderzoek blijkt dat veel ondernemers te maken krijgen met een afwijzing van hun aanvraag.
Door het maken van een financieel plan, weet je precies wat je aan financiering nodig hebt én vergroot je de kans op het krijgen van een financiering. Vroeger financierden banken voornamelijk overnames. De laatste jaren is dit meer verschoven naar een mix van financieringen, ook wel stapelfinancieringen genoemd.
Bedrijf kopen – 8 tips
Hoe makkelijk of moeilijk is het nu om een onderneming te kopen? De statistieken laten zien dat 70% van de overnames niet succesvol zijn.
De meeste ondernemers zullen hoogstens 1 tot 2 keer een bedrijf kopen. Het is dus uiterst belangrijk om het goed te doen. Hieronder 8 tips voor het overnemen van een bedrijf.
Tip 1: Willen maar niet moeten
Zorg dat je goed gekeken hebt naar alternatieven. Het kan interessant zijn om een onderneming te kopen, maar misschien zijn er nog alternatieven. Dit geeft de koper een betere onderhandelingspositie maar zorgt bovenal voor meer “ratio” in de deal (“ik wil het alleen op mijn voorwaarden want ik heb een keuze”).
Tip 2: Weet het waarom
Weet goed waarom je juist dit bedrijf wil overnemen. Je moet het vooral doen omdat dit past bij jou, en/of jouw bedrijf. Zie jij jezelf voor de komende jaren 100% gaan voor deze onderneming?
Koop je een bedrijf om je eigen ondernemen te laten groeien, dan moet het aangekochte bedrijf jouw totale bedrijf beter maakt. Koop dus niet alléén omdat je hierdoor groter wordt. Doe het omdat de uitkomst van de som van de (2) bedrijven tezamen hoger is dan 2 (het “1+1=3” principe).
Zorg voor een goede analyse en een volledig ondernemingsplan / businesscase waaruit blijkt dat het geld dat voor de overname wordt uitgegeven ook redelijkerwijs binnen de door jezelf gestelde termijn wordt terugverdiend.
Tip 3: Voeg waarde toe
De waarde van een overname ligt – naast de winstgevendheid van het over te nemen bedrijf – in het kunnen realiseren van kostenbesparingen en synergieën. Denk aan inkoopkracht, hogere productiviteit, lagere overheadkosten, betere marktdekking etc. Zorg dat deze in een aankoopproces voldoende worden onderkend, geanalyseerd en op de juiste waarde worden geschat.
Tip 4: Zorg voor goede bedrijfsovername adviseur
Als ondernemer is het belangrijk dat je in een overnameproces worden bijgestaan door kritische medestanders zoals een toezichthouder, bedrijfsleider, verkoopleider of hoofd financiën. Zorg ervoor dat zij hun input kunnen geven en jou kunnen bijstaan maar ook hun kritiek kunnen geven als zij dit nodig vinden.
Zorg ook voor de juiste externe bedrijfsovername adviseurs. Overnames zijn specialistische processen die specifieke kennis en ervaring vragen. Laat je bijstaan in de transactie, een overnamespecialist die het gehele proces en de andere adviseurs aanstuurt. Een goede fiscalist, jurist en mogelijk andere adviseurs dragen bij tot een hoge mate van risicobeperking en dus een hogere kans op een succesvolle bedrijfsovername
Een goede Due Diligence (boekenonderzoek in de breedste zin; commercieel, financieel, fiscaal, juridisch, technisch, etc.) door een bedrijfsovername adviseur brengt vaak zaken aan het licht die van invloed kunnen zijn op de waarde van het over te nemen bedrijf.
Tip 5: Manage het overnameproces goed
Bij een overname moet het management moeten achter de bedrijfsovername staan. Vooral als het bedrijf moet gaan integreren met jouw huidige bedrijf. Gemotiveerde managers en medewerkers zullen de overname / integratie sneller tot stand brengen en de synergieën eerder realiseren. Dit brengt ook weer sneller “rust in de tent”.
Zorg er bijvoorbeeld voor dat één van jouw senior managers projectmanager wordt en het integratieproces goed en strak leidt. Bij gebrek aan kennis en / of beschikbare mensen om een integratieplan te leiden is het inhuren van een projectmanager voor de integratie aan te raden. Een goede integratiemanager (intern of extern) zal zijn / haar kosten gemakkelijk terugverdienen door sneller de integratie (en dus een hogere rendement) tot stand te brengen.
Tip 6: Meten is weten
Volg de kosten en baten van de bedrijfsovername / integratie vanaf het begin goed en stuur hier – indien nodig – op bij. Laat een financieel manager een aparte projectadministratie bijhouden en zorg voor een heldere rapportage van de kosten en baten. Dit draagt ook bij tot kennis voor een eventuele volgende overname.
Tip 7: Heb geen “Te grote honger”
“Ik moet het hebben!” “Als ik dit bedrijf niet overneem dan doet mijn concurrent het”. “Het is een éénmalige kans, dit komt nooit meer”. Als je als ondernemer denkt en handelt volgens deze overwegingen is de kans groot dat de overname niet slaagt. Angst en / of “ego” is altijd een slechte raadgever.
Tip 8: Koop niet omdat er is geld over is
In het recente verleden hebben we diverse overnames gevolgd ( bij zowel MKB als grotere bedrijven) die gedaan werden omdat ze teveel overtollige kasgelden hadden. De overweging: “Het brengt op de bank niets op dus kunnen we beter een overname doen” of zelfs bij beursgenoteerde ondernemingen: “Als we structureel een kasoverschot hebben gaan de aandeelhouders (MKB: familieleden) om een hoger (super)dividend vragen”. Dit zijn, hoe begrijpelijk ook, verkeerde motieven. Te weinig rendement, geen of onvoldoende synergieën, een andere bedrijfscultuur, of zelfs een andere activiteit overnemen zijn redenen waarom de integratie mislukte of niet eens kon plaatsvinden.
Samenvattend: de belangrijkste sleutels tot succes
Een overname is een complex proces dat veel kennis, inzet en energie vergt van veel partijen. Het verschil tussen slagen en falen is bijna nooit toe te schrijven aan één oorzaak. Het volgen van onze 8 bedrijf overnemen tips zullen echter wel de slagingskans vele malen verhogen.
Tot slot; dit is slechts een korte samenvatting van de belangrijkste tips die het verschil kunnen maken tussen een geslaagde overname . Er zijn hiernaast vele zaken en details die in meer of mindere mate kunnen bijdragen tot het al dan niet slagen van een overname.
Wij helpen je graag om van je overname een succes te maken. Indien je dus verder vragen hebt of wilt weten hoe een goed overnameproces door ons begeleid kan worden, aarzel dan niet om ons hiervoor te benaderen.
Cor Kik, partner bij Claassen, Moolenbeek & Partners in Arnhem, heeft tientallen jaren ervaring met bedrijfsovernames, met name ook in het buitenland. Hij heeft zich bekwaamd in alle facetten van waardering en onderhandeling bij de aan- of verkoop van een onderneming.
Je kunt hem bereiken op: 06 -19 36 17 86 of via mail cor.kik@cmenp.nl
Tim Klinker, partner in Noord-Nederland bij CM&P; hij heeft ruim 10 jaar ervaring op het gebied van bedrijfsanalyse, strategische planning en het beoordelen van ondernemersplannen. Hij heeft veel ervaring met ondernemers en ondernemingen die verkeren in een financieel zwaardere periode en hij weet welke zorgen dit met zich meebrengt. Voorheen vanuit het perspectief van de bank, sinds hij partner is bij CM&P nóg meer vanuit het perspectief van de klant.
Je kunt hem bereiken op: 06 – 81 11 72 86 of via mail tim.klinker@cmenp.nl
