Werkkapitaal: wat is het en hoe bereken je het?

Een term die regelmatig wordt gebruikt in het MKB is de term werkkapitaal. Wat is het en waarom is het belangrijk? In dit artikel gaan we deze vragen beantwoorden.

Wat is werkkapitaal?

Alle financiële middelen die nodig zijn om aan de dagelijkse verplichtingen van een onderneming te voldoen noemt men werkkapitaal. Let op: werkkapitaal is niet hetzelfde als cashflow. Binnen de economie wordt werkkapitaal omschreven als de vlottende activa minus de vlottende passiva.  Werkkapitaal omvat onder andere middelen om de voorraden aan te vullen, de huur te voldoen, om de salarissen te betalen en andere bedrijfskosten. Investeringen zoals: bedrijfswagens, computers, inventaris en machines vallen hier niet onder. Werkkapitaal wordt vaak gebruikt om de liquiditeit van een onderneming op de kortlopende termijn (binnen 1 jaar) vast te stellen.

Waar heb je werkkapitaal voor nodig?

Het werkkapitaal van een onderneming wordt gebruikt om aan de korte termijn verplichtingen te voldoen. Het wordt vaak omschreven als “cash”. Het is niet per definitie contant geld, maar het is geld dat op korte termijn beschikbaar is. Het geld dat nodig is om de organisatie draaiend te houden. Na deze toelichting lijkt het alsof het wenselijk is om over zoveel mogelijk werkkapitaal te beschikken. Dit is echter niet het geval.

Te hoog werkkapitaal

Het lijkt misschien verwarrend maar een te veel aan werkkapitaal is niet wenselijk. Werkkapitaal bestaat voornamelijk uit voorraden, debiteuren en liquide middelen. Voorraden kunnen in waarde verminderen of zelfs onverkoopbaar worden. Debiteuren kunnen uiteindelijk oninbaar blijken te zijn. Vaak bestaat een deel van het werkkapitaal uit afgesloten leningen. Over deze leningen betaal je rente. Deze rente brengt kosten met zich mee, kosten die lager uitvallen als je de lening (deels) aflost. Het is daarom van belang om niet een té hoog werkkapitaal te hebben. Wat is té hoog? Daar is helaas geen eenduidig antwoord op te geven, dat verschilt per onderneming en branche. Wel kunnen ratio’s een indicatie geven. Een uitleg over ratio’s volgt later in dit artikel.

Hoe bereken je het netto werkkapitaal?

De rekensom om het netto werkkapitaal uit te rekenen is eenvoudig. In het begin van dit artikel hebben we al vastgesteld dat het werkkapitaal de vlottende activa minus de vlottende passiva is. De uitkomst van deze rekensom noem je het netto werkkapitaal. Als hier een negatief getal uit komt, is er sprake van negatief werkkapitaal.  Dan zijn er feitelijk meer kortlopende verplichtingen versus vlottende bezittingen.

Het netto werkkapitaal reken je zo uit:

vlottende activa – vlottende passiva = netto werkkapitaal

Current en quick ratio

Een vaak gebruikte methode om inzicht in de kortlopende liquiditeit te krijgen is door gebruik te maken van ratio’s. Er zijn 2 soorten ratio’s namelijk: de current ratio en de quick ratio.

De current ratio is de vlottende activa gedeeld door de vlottende passiva. Bij een positief netto werkkapitaal is de ratio hoger dan 1 en bij een negatief netto werkkapitaal is deze lager dan 1.

Bij de quick ratio worden de voorraden niet meegenomen. Ze worden bewust buiten beschouwing gelaten. Dit omdat voorraden (vaak) niet op korte termijn kunnen worden omgezet naar financiële middelen. Over het algemeen wordt een ratio tussen 1 en 2 gezien als gezond.

Hoe kom je aan werkkapitaal

Op verschillende manieren kan je het werkkapitaal laten groeien. De eerste stap naar het verkrijgen van meer kapitaal is door de interne mogelijkheden te onderzoeken.

Intern kan je kijken naar het huidige werkkapitaalbeheer. Zet het beleid rondom de factoren die van invloed zijn op een rijtje. Neem deze onder de loep en kijk waar er kansen liggen. Wat is er mogelijk met de huidige voorraden? Hoe hoog zijn deze en hoe hoog moeten deze zijn? Is er sprake van waardevermindering, of worden de voorraden meer waard? De antwoorden op deze vragen kunnen helpen bij het bijsturen van het werkkapitaal.

Op operationeel vlak kan je het huidige debiteurenbeleid doorlichten. Wat zijn hier de mogelijkheden? Lopen veel debiteuren achter? Welke betalingstermijn wordt er gehanteerd? Krijgt een debiteur bijvoorbeeld een betalingskorting als deze binnen 8 dagen betaalt? Het voeren van een actief debiteurenbeleid zal resulteren in het sneller innen van de openstaande posten.

Ook met het crediteurenbeleid kan je het werkkapitaal beïnvloeden. Je kan met je leverancier andere betaalcondities (later betalen) afspreken waardoor je financiële daadkracht op de korte termijn toeneemt.

Financiering voor werkkapitaal

Als er intern geen kansen zijn om je werkkapitaal te laten groeien, kan je een externe financiering aanvragen. Voor het MKB, zowel grote als kleine organisaties, zijn er verschillende opties. De meest gebruikte methodes zijn:

  • Financiering via een bank
  • Factoring (voor debiteuren en voorraden)

Financiering via een bank

Bij een bank kan je als onderneming terecht voor een financiering. Je kan een rekening courant krediet aanvragen. Rood staan, zoals het in de volksmond wordt genoemd, dit geeft je tijdelijke extra ruimte om het werkkapitaal aan te vullen.

Factoring

Om op de korte termijn financiële daadkracht te krijgen is factoring een interessante optie. Bij factoring worden de handelsvorderingen (debiteuren) overgedragen aan een factoringmaatschappij. Deze schieten (een deel van) het openstaande bedrag voor. Hierdoor krijg je op de korte termijn extra werkkapitaal.

Laat je adviseren!

Heb je behoefte aan informatie over werkkapitaal? Twijfel je of jouw onderneming een gezonde current ratio heeft? Neem dan contact op met CM&P! Je vindt altijd een partner met de gevraagde expertise bij jou in de buurt!

 

Heb je een vraag over werkkapitaal?

Menu